Kobra83 |
Wysany: Nie 0:44, 13 Maj 2012 Temat postu: Kolekcja Titanica NR 14 |
|
Spis Treci: Zacieka konkurencja niemiecka. Nowe wyzwanie dla Anglii. Szkolnictwo i wiedza techniczna w budownictwie okrtowym. Potga na morzu: produkcja a handel. Norddeutscher Lloyd i Hamburg-America Line.
Zacieka konkurencja niemiecka
Titanic, sfinansowany z kapitau amerykaskiego, zosta zaprojektowany i zbudowany po to, by White Star Line moga odzyska przewag nad Cunard Line. Jednak w ramach planu Johna Pierponta Morgana, zmierzajcego do przejcia kontroli nad midzynarodow eglug, „Titanic” mia by asem umoliwiajcym ostateczne pokonanie niemieckiej konkurencji, ktra stawaa si coraz groniejsza.
Cunard Line krtko cieszya si prymatem na morzu. W zaledwie dwa lata po tym, jak „Lucania”, oczko w gowie kompanii, w wietnym stylu zdobya laury dla najszybszej jednostki, niemiecki parowiec pobi rekord ustanowiony przez „Lucani”.
Plakat kompanii eglugowej Hamburg- Amerika, reklamujcy transatlantyk "Deutschland" jako najszybszy na wiecie: "das schnellste schiff der Welt".
<script>
W 1897 roku Bkitn Wstg zdoby parowiec „Kaiser Wilhelm der Grosse”, nalecy do bremeskiej kompanii Norddeutscher Lloyd, a w 1900 parowiec „Deuthschland” z Hamburg Amerika Linie. Te dwa zwycistwa sprawiy, e brytyjska potga morska zachwiaa si w posadach. egluga morska, cile zwizana z wykorzystaniem ogromnych zasobw krajw kolonialnych, wymagaa coraz szybszych i coraz skuteczniejszych pocze morskich midzy Wyspami Brytyjskimi a koloniami, takich, ktre pozwoliyby zmniejszy dzielcy je dystans. "W tej sytuacji strategicznym celem bya ciga modernizacja i rozbudowa floty, zarwno handlowej,
jak i wojennej.
Okoo 1880 roku tona handlowej floty brytyjskiej przekracza tona razem wzitych flot handlowych wiata.
Wygld stoczni w Szczecinie. W dawnych czasach unowoczenienie floty handlowej (i wojennej) w nowych Niemczech popiera cesarz Wilhelm II, ktry czsto odwiedza gwne stocznie i uczestniczy w wodowaniach najwaniejszych jednostek.
<script>
Nowe wyzwanie dla Anglii
W 1897 roku w Londynie obchodzono diamentowe gody krlowej Wiktorii, tj. szedziesit rocznic jej wstpienia na tron. Bogata oprawa uroczystoci miaa wyraa ca wielko i potg imperium. Ulicami Londynu maszeroway wielobarwne pochody, w ktrych uczestniczyli przybysze z najdalszych kolonii brytyjskich. Nieopodal, w odlegoci zaledwie kilkuset metrw, na Tamizie, stana w penej gotowoci Royal Navy, imponujca flota marynarki wojennej Jej Wysokoci.
Wielka parada, ktra miaa uwietni triumf imperium, spotkaa si z entuzjastycznym przyjciem i rozbudzia patriotyczne nastroje. Powszechnie panowao przekonanie o nietykalnoci brytyjskiej potgi. Nie zdawano sobie sprawy z rosncego zagroenia ze strony gospodarki Niemiec. Brytyjczycy woleli chowa gow w piasek i y zudn nadziej, e jakim cudem uda si zapobiec gospodarczemu zwycistwu rosncego w si mocarstwa.
"Kaiser Wilhelm II". Nowa technologia produkcji stali zapewniaa Niemcom wiodc pozycj w budownictwie okrtowym.
<script>
I tak doszo do paradoksu: dokadnie w tym samym roku, kiedy na ulicach Londynu upajano si potg imperium, „Kaiser Wilhelm der Grosse” zdoby Bkitn Wstg. Widoczna niezdolno rzdu brytyjskiego do przewidywania i przeciwdziaania obcej konkurencji na morzach oznaczaa w rzeczywistoci pocztek koca wielkiego imperium.
Szkolnictwo i wiedza techniczna w budownictwie okrtowym
Swoje zwycistwa w pojedynku na morzu Wielka Brytania zawdziczaa bez wtpienia przewadze technologicznej, zdobytej w dziewitnastym wieku. Jednak wiadomo znaczenia, jakie ma dla gospodarki kraju nauka stosowana, upowszechniaa si na wyspach bardzo powoli. Nie dostrzegano te, e system szkolnictwa technicznego jest przestarzay i niedostosowany do potrzeb. Te dwa czynniki stay si z czasem powan przeszkod w modernizacji przemysu. W Wielkiej Brytanii wysze wyksztacenie nadal pozostawao przywilejem niewielkiej garstki zainteresowanych karier polityczn czy administracyjn. Przedsibiorcy pokroju Ismaya czy Pirriego nie widzieli potrzeby posiadania wyksztacenia na poziomie uniwersyteckim. Inaczej rzecz si miaa w Niemczech. Dziki umiejtnemu wykorzystaniu dowiadcze Anglii i rozwiniciu ich na paszczynie teoretycznej, Niemcom udao si w krtkim czasie nadrobi braki. Produkty niemieckiego budownictwa okrtowego wkrtce przekroczyy granice kraju i zdobyy uznanie na rynkach midzynarodowych. Obok publikacji naukowych znakomitych angielskich inynierw: Seatona, Sennetta czy Orama, coraz czciej pojawiay si prace Lewickiego, Guttermutha i Stodoy. Niemiecki inynier Bauer by jednym z pierwszych inynierw mechaniki okrtowej, ktry w ramach bada nad silnikami tokowymi i turbinami okrtowymi zaj si ustawieniem waw korbowych i ich drganiami skrtnymi. Drgania te byy przyczyn czstych i niewytumaczalnych uszkodze waw rub, a take wibracji, wystpujcych take w kadubach statkw wyposaonych w niemal idealnie zrwnowaone silniki. Tak wic postp w niemieckim budownictwie okrtowym nastpowa przede wszystkim dziki badaniom grona inynierw, ktrzy prowadzili je rwnolegle z normaln prac.
W 1907 roku kompania Norddeutscher Lloyd obchodzia pidziesit rocznic zaoenia. Na jubileuszowym plakacie przedstawiono star i now siedzib spki.
<script>
Z drugiej strony brak zdolnoci przewidywania u brytyjskich przemysowcw sprawi, e najzdolniejsi angielscy inynierowie wyjedali za granic, gdzie mogli bez przeszkd prowadzi badania i cieszy si zasuon saw. Tak wic Niemcy, w odrnieniu od Wielkiej Brytanii, potrafiy w peni wykorzysta wasne zasoby ludzkie i cakowicie samodzielnie rozwin przemys okrtowy.
Potga na morzu: produkcja i handel
Od pocztku wieku do wejcia na scen „Titanica” niemieckie kompanie eglugowe zdoay pokona kompanie brytyjskie i cakowicie opanowa handel morski w Europie Wschodniej. Zyskiway take coraz mocniejsz pozycj w innych rejonach wiata. W tym okresie w Niemczech wskanik wydajnoci pracy wzrs o 4,1 %, natomiast w Wielkiej Brytanii tylko o 2%. Dziki coraz mocniejszej, rozwijajcej si gospodarce, a przede wszystkim dziki rozwojowi przemysu Niemcy przestay by ekonomicznie zalene od Londynu. Stopniowo obejmoway prowadzenie w trzech najwaniejszych gaziach przemysu, napdzajcych ca wczesn gospodark: w wydobyciu wgla, rud elaza i produkcji stali.
Nowy Jork i Baltimore to gwne porty w Ameryce Pnocnej, do ktrych zawijay transatlantyki Norddeutscher Lloyd. Parowce tej kompanii pyway take do Azji Wschodniej, Ameryki Poudniowej i Australii.
<script>
Niemcy przecigny Wielk Brytani wanie dziki temu, e umiejtnie wykorzystujc jej dowiadczenie i uczc si na jej bdach, szybko wdroyy najnowoczeniejsze techniki produkcji. Wchodzc na drog uprzemysowienia, Niemcy od pocztku zaplanoway swoje nakady inwestycyjne w perspektywie dugoterminowej, uwzgldniajc wynalazki i nowoci, ktre oferowa wiat techniki. Nie musiay, jak Wielka Brytania, przeprowadza radykalnej wymiany maszyn i urzdze, co pocigao za sob znaczne nakady, lecz mogy od razu inwestowa wszystko w innowacyjne technologie. Dziki temu mody niemiecki przemys rodzi si od razu jako przemys nowoczesny Z postpu naukowo-technicznego, ktry dotychczas by im narzucany, Niemcy potrafiy uczyni swj or w walce ekonomicznej i w cigu zaledwie kilku dziesitkw lat zyskay cakowit niezaleno w dziedzinie nauki i techniki.
We wrzeniu 1898 roku "K.W.D.G", czyli "Kaiser Wilhelm der Grose" przerwa pasmo brytyjskich sukcesw, zdobywajc Bkitn Wstg.
<script>
Norddeutscher Lloyd i Hamburg-Amerika Linie
Dwa transatlantyki, ktre odebray „Lucanii” Bkitn Wstg, cho zbudowane w tej samej, szczeciskiej stoczni Vulkan, naleay do dwch rnych niemieckich kompanii eglugowych, konkurujcych ze sob dokadnie tak jak Cunard Line i White Star Line.
Spka Norddeutscher Lloyd z Bremy zayczya sobie, by „Kaiser Wilhelm der Grosse” by wyposaony w cztery kominy, co miao mu nada bardziej majestatyczny i imponujcy wygld. Kominy rozmieszczono po dwa, dokadnie tak samo jak na parowcu „Deutschland”, w ten sposb e drugi i trzeci byy od siebie nieco bardziej oddalone. Byo to rozwizanie nowatorskie jak na owe czasy. Wyjwszy „Great Eastern”, nigdy wczeniej nie zbudowano parowca z czterema kominami. Na „Lusitanii”, a pniej na „Titanicu”, cztery kominy zostay rozmieszczone symetrycznie. „Kaiser Wilhelm der Grosse” czyli „K.W.D.G.”, jak go nazywano, przez par lat by najwikszym transatlantykiem na wiecie, cho mia blisko 80 metrw mniej od „Titanica”. Imponujce wraenie, jakie robi zacumowany przy nabrzeu, pryskao jednak w czasie eglugi. W razie zej pogody mial kiepsk dzielno morsk, do tego stopnia, e przylgna do niego nazwa „Rolling Billy” (czyli „Kiwajcy si Billy”).
Mimo e Norddeutscher Lloyd jako pierwsza zdobya Bkitn Wstg, to nie ona, lecz jej konkurentka, Hamburg-Amerika Linie, znana bardziej jako Hapag, wykazaa si wiksz inicjatyw i postawia sobie ambitny cel zyskania pozycji lidera na wiatowym rynku. Na pocztku swojej drogi do sukcesu kompania ta postawia na przewz emigrantw. By zdoby prymat w egludze oceanicznej, postanowia najpierw dowie, e jest w stanie zwyciy w wycigu o Bkitn Wstg. Std decyzja o budowie parowca „Deutschland”. Nowa jednostka nie zawioda pokadanych w niej oczekiwa. Trzeba byo a dziesiciu lat, by Cunard Line, dziki nowym transatlantykom „Mauretnia” i „Lusitania”, ponownie zdobya przewag nad Niemcami, co zreszt nie byoby moliwe bez pomocy rzdu brytyjskiego. „Titanic” mia pokona zarwno konkurencj brytyjsk, jak i niemieck, tym razem jednak nie stawiano ju wycznie na szybko, ale take na luksus na pokadzie i komfort podry.
W nastpnym numerze midzy innymi: Czarna energia "Titanica": wgiel. Poar na pokadzie.
rdo: "Titanic" zbuduj sam. Kolekcja Hachette. |
|